Header menu

naar homepage Dienst ICT Uitvoering Ministerie van Economische Zaken

Fair Meter

Samenvatting Green Deal 158

In de Elektriciteitswet 1998 en de Gaswet is vastgelegd dat de slimme meter gefaseerd wordt aangeboden aan consumenten en zakelijke kleingebruikers. Met de slimme meter worden verbruik- en meterstanden op afstand uitleesbaar voor de energieleveranciers en individueel beschikbaar gesteld per klant. De slimme meter is een van de verbeteringen naar een meer efficiënte, duurzame energievoorziening waar energiebesparing belangrijker wordt en decentraal opwekken van energie door klanten sterk zal toenemen.

De aanbieding van de slimme meter sluit aan bij het derde Europese energiepakket dat bepaalt dat onder voorwaarden in 2020 minimaal 80% van de consumenten en zakelijke kleingebruikers zal beschikken over een slimme meter. Het voornemen is om medio 2014 over te gaan tot het grootschalig aanbieden van slimme meters door de netbeheerders in Nederland met als doelstelling om in 2020 100% van de huishoudens een slimme meter aangeboden te hebben. Netbeheerders en Rijksoverheid hebben de rol van de netbeheerders bij het versnellen van de energieverduurzaming gemarkeerd in de Green Deal van Energie-Nederland met de Rijksoverheid. Hierin zijn investeringsafspraken gemaakt rond intelligente netten, energiebesparing, ruw gas en biogas en laadpunten voor elektrisch vervoer. De komst van de slimme meter markeert een technologische sprong van het energiesysteem in Europa. Het genereert tegelijkertijd nieuwe uitdagingen rond de benodigde elektronische apparatuur en bijbehorende productieprocessen. Op dit moment is er geen afdoende antwoord hoe de sociale problemen, zoals arbeidsomstandigheden en gebruik conflictmineralen en de ecologische problemen, zoals afvalstromen, uitputting schaarse grondstoffen worden voorkomen als gevolg van onze technologische vooruitgang.

Uitgaande van een goede kennispositie en innovatief vermogen worden kansen gezien nieuwe vragen te stellen en in co-creatie met consumenten, leveranciers en overheid te komen tot nieuwe oplossingen op de genoemde sociale en ecologische problemen. In diverse sectoren is er sprake van toenemende ketentransparantie. In de bouwsector worden nieuwe gebouwen steeds meer getagged om bouwmaterialen in de toekomst herleidbaar en herbruikbaar maken. In de vliegtuig- en automotive industrie is materiaal- en productietransparantie omwille van veiligheid, aansprakelijkheid en herbruikbaarheid al vele jaren gemeengoed. De elektronicasector staat nog aan het begin van deze ontwikkeling. De snelle digitalisering van onze samenleving in combinatie met het nog geringe maatschappelijk bewustzijn, tekent de noodzaak van verandering.

Partijen streven met deze Green Deal naar aansluiting op maatschappelijke ontwikkelingen als het verbod op gebruik van ‘conflictmaterialen’ in de Verenigde Staten en de bewegingen rond Fair tin, FairPhone en Phoneblock. Brancheorganisatie Netbeheer Nederland heeft namens de Nederlandse netbeheerders schriftelijk bevestigd de uitvoering van deze Green Deal te ondersteunen. Netbeheerder Enexis heeft aanvullend schriftelijk bevestigd open te staan voor gesprekken over eventuele deelname. De Fair Meter is opgebouwd uit gebruikte en maatschappelijk verantwoord verkregen materialen in een proces van maatschappelijk verantwoorde productie, gebruik en introductie van de slimme meter in samenwerking tussen afnemers (netbeheerders), leveranciers, consumenten en zakelijke kleinverbruikers met maximale transparantie over productsamenstelling en databeheer.

Beoogde resultaten

  • De Green Deal Fair Meter heeft als doel alle facetten van het concept Fair Meter te ontwikkelen tot een businesscase waarin het concept wordt geoperationaliseerd en geëtaleerd. Zodanig dat de beoogde uitrol van Fair Meters tijdig kan plaatsvinden. Gedurende het traject zal het inzicht groeien in de mate waarin de Fair Meter past in de beoogde implementatie van de slimme meter. Een negatieve beïnvloeding van die implementatie zal worden voorkomen.
  • De partijen onderschrijven de ambitie dat de komst van de Fair Meter mondiaal in sociaal en ecologisch opzicht zal bijdragen aan een betere samenleving. Producenten en gebruikers van deze technologie zullen de sociale en ecologische schade in de productieketen minimaliseren en waar mogelijk ombuigen naar sociale en ecologische opbrengsten.
  • De betrokken partijen stellen hiervoor gezamenlijk een uitvoeringsplan op waarin de hoofdelementen voor de ontwikkeling van de Fair Meter worden gepreciseerd en in ieder geval zal worden ingegaan op de nadere detaillering van:
    • co-creatie: de innovatie binnen het aanbestedingsrecht
    • transparantie: de ketentransparantie middels het grondstoffenlabel
    • circulariteit: minimale beslag op grondstoffen
    • de sociale verantwoordelijkheid en wederkerigheid: omgaan met arbeidsomstandigheden in de keten en wederkerige relatie met consumenten rond data-uitwisseling
    • de communicatie over de Fair Meter
    • onderlinge taakverdeling
  • De partijen onderschrijven dat de genoemde ambitie uitsluitend kan worden gerealiseerd door nauwe ketensamenwerking tussen consumenten, leveranciers en producenten, kennisinstellingen en overheid.
  • De partijen dragen elk vanuit hun eigen positie bij aan ruimte voor co-creatie en innovatie binnen de geldende regels van het aanbestedingsrecht.
  • Partijen dragen elk vanuit de eigen positie bij aan het uitgangspunt dat vanaf 2015 elke slimme meter is voorzien van een ‘grondstoffenlabel’.

Downloads